پرس وکیوم چیست؟!
در مقاله ی قبل که تحت عنوان “پرس وکیوم چیست (پرس)” نگارش شد برای معرفی دستگاه پرس وکیوم ابتدا شروع به بحث در باره ی پرس و ماشین های پرس کردیم . در این بخش در نظر داریم درباره ی وکیوم به بحث نشسته و نهایتا پرس وکیوم را آنگونه که هست معرفی کنیم . لذا قبل از مطالعه ی این بخش لطفا مقاله ی قسمت قبل را از طریق لینک ارایه شده مطالعه بفرمایید
وکیوم چیست!؟
وکیوم یا به اصطلاح فارسی “خلاء” به فضایی گفته می شود که خالی از ماده باشد. در حالت توصیف شده مولکول های هوا که عامل ایجاد فشار می باشند نیز وجود ندارند. این تعریف ایده آل خلاء می باشد. فشار صفر مطلق، در این فضا تعریف می شود. در عمل رسیدن به چنین محیطی امکان پذیر نیست زیرا همیشه تعدادی مولکول گاز وجود دارند. اما رسیدن به فشارهای بسیار بسیار پایین دور از واقعیت نیست و امروزه سیستم های وکیومی تولید شده اند که می توانند محیط هایی با قدرت تفکیک مولکول بر واحد حجم، بسیار پایین ایجاد کنند.
اصطلاحا به فشارهای پایین تر از فشار اتمسفر هوا، حالت خلاء گفته می شود. کلمه وکیوم از معادل لاتین کلمه خالی Empty می آید. با این تفاسیر فشار فی مابین فشار اتمسفر و صفر مطلق را می توان حوزه سیستم های وکیوم دانست.
یک سیستم خلاء مجموعه ای متشکل از پمپها، فشارسنجها، شیرها، تله ها، اتصالات دایمی و غیر دایمی (فلنج ها) و لوله های متصل کننده آنها به یکدیگر است.
دسته بندی انواع وکیوم
خلاء بسته به فشار گاز به چند دسته تقسیم بندی می شود:
خلاء کم، از فشار اتمسفر تا ۱ میلی بار
خلاء متوسط: از ۱ میلی بار تا ۱۰E-3 میلی بار
خلاء زیاد: از ۱۰E-3 میلی بار تا ۱۰E-7 میلی بار
خلاء خیلی زیاد: از ۱۰E-7 میلی بار تا ۱۰E-14 میلی بار
فشار گاز چیست !؟
پایین ترین فشار قابل دستیابی در محیط آزمایشگاهی و دمای استاندارد، حدود ۱۰E-13 torr یا ۱۳Pico Paمی باشد. البته در سیستم های دما پایین و در حدود ۴ درجه کلوین فشارtorr 5×۱۰E-17 یا ۶٫۷Femto Pa نیز به صورت غیر مستقیم اندازه گیری شده است. از آنجا که فشار گاز از جنبش مولکولی ناشی می شود و همچنین جنبش مولکولی به صورت مستقیم با دما رابطه دارد، فشارهای بسیار بسیار پایین را می بایست در دماهای نزدیک به صفر مطلق تجربه نمود.
در هر رده خلاء از روش های پمپاژ، اندازه گیری و انتقال خاصی استفاده می شود. به جرات می توان گفت که بیشتر کاربردهای خلاء در صنعت با خلاء کم (محدوده اتمسفر تا ۱ میلی بار) صورت می گیرد.
خلاء کم بیشتر در فرآیندهای خشک کردن، فرمینگ، تغلیظ، تقطیر، پمپاژ مایعات، انتقال مواد، فیلتراسیون و فرآیندهای شیمیایی بکار می رود.
کوره های وکیوم در وکیوم متوسط عمل می کنند. لایه نشانی و تکنولوژی فیلم در محدوده خلاء زیاد ایجاد می شود. شتاب دهنده ذرات در محدوده بین خلاء زیاد و خیلی زیاد عمل می کند. خلاء های مافوق زیاد در همجوشی هسته ای و حلقه های شتاب دهنده ذرات کاربرد دارد. باید توجه داشت که هر حوزه وکیوم از تکنولوژی ویژه ای برخوردار است و بالطبع با پایین رفتن فشار، تمهیدات پیچیده تری می بایست بکار برد.
با ادامه مقاله در بخش بعد با ما باشید.
الهام گرفته شده از wikipedia
بدون دیدگاه