تعریف جرثقیل

جرثقیل سقفی ، جرثقیل بازویی و جرثقیل دروازه ای  جزو اهرم های مکانیکی  اتوماتی به حساب می آیند که در کارخانجات و کارگاه ها وظیفه ی تسهیل انتقال مواد را بر عهده می گیرند. علاوه بر جرثقیل سقفی ، جرثقیل بازویی و جرثقیل دروازه ای

جرثقیل سقفی تراشه صنعت آغاج
جرثقیل سقفی تراشه صنعت آغاج

ماشین هایی چون لیفتراک ، تسمه نقاله و جرثقیل های ماشینی نیز وظیفه ی مشابه را بر عهده دارند.

مزایای استفاده از جرثقیل سقفی ، جرثقیل بازویی و جرثقیل دروازه ای

برخی از مزیتهای جرثقیلهای سقفی و دروازه ای موجب گردیده تا اکثر عملیات انتقال مواد در صنایع و کارخانجات توسط این نوع جرثقیلها صورت پذیرد.برخی از این مزیتها عبارتند از:
1- سرعت بالا در انتقال مواد
2- دقت بالا در انتقال مواد مخصوصا در سیستم مونتاژ
3- ایمنی بالای جرثقیلهای سقفی و دروازه ای در مقایسه با لیفتراک و جرثقیل ماشینی
4- میزان تعمیرات و نگهداری پایین
5- هزینه تعمیرات و نگهداری پایین
6- کاربری و آموزش کاربری آسان
7- حفظ فضای با ارزش کف جهت تولید انبار
8- امکان چینش کالا روی هم
9- امکان اضافه کردن تجهیزات اضافی مثل چنگک، مگنت، سیستم توزین و …
10- امکان استفاده در شرایط دمایی بالا
11- امکان استفاده در شرایط محیطی مخرب مثل گرد و خاک، اسید و گازهای قابل انفجار
مزیتهای ذکر شده موجب می شود با توجه به شرایط کاری در صنایع مختلف از انواع جرثقیلهای سقفی استفاده گردد. این جرثقیلها شامل سازه پل می باشد که وینچ بالابری در امتداد آن حرکت می کند و سازه پل بر روی تیرهای حمال در طول سالن حرکت می کند. این جرثقیلها معمولا از ظرفیت 250 کیلوگرم تا ظرفیتهای 1000 تنی ساخته می شود.

فاکتور های مهم در تولید جرثقیل سقفی ، جرثقیل بازویی و جرثقیل دروازه ای

مواردی که در انتخاب و ساخت جرثقیلهای سقفی حائز اهمیت می باشد و موجب می شود تا دستگاهی با توانمندی مناسب و قیمت مناسب داشته باشید بصورت خلاصه عبارتند از:

ظرفیت

با توجه به اینکه اجسامی که قرار است با جرثقیل سقفی جابجا گردد چه وزنی دارند و سنگین ترین آنها چه وزنی دارد ظرفیت جرثقیل تعیین می گردد. جرثقیلهای سقفی معمولا با ضریب اطمینان مناسب ساخته می شوند و قابلیت جابجایی بار با ظرفیت نامی و یا حتی بالاتر از آن را دارند. مخصوصا در جرثقیلهای با وینچ بالابر آلمانی ظرفیتهای نامی بسیار قابل اعتمادترند. بنابراین نیاز نیست ظرفیت بالاتر از آنچه مورد نیاز است سفرش داده شود. در مواردی که در یک سالن از دو یا چند جرثقیل بهره خواهید برد با توجه به طراحی سیستم تولید یا انبار می توان از جرثقیلهایی با ظرفیت متفاوت استفاده کرد تا قیمت تمام شده مجموع حالت بهینه داشته باشد.

دهانه (عرض سالن)

دهانه سالن در طراحی جرثقیل سقفی تاثیر زیادی دارد. چنانچه در صورتی که دهانه بسیار کم باشد قیمت جرثقیل نسبت به مساحتی که تحت پوشش قرار خواهد گرفت بالا بوده و در صورتی که دهانه زیاد باشد سازه جرثقیل وزن زیادی خواهد داشت و طبیعتا با توجه وزن مرده جرثقیل سقفی متناسبا ستونها و تیر حمالهای طولی سنگین تر شده و روی تمامی جوانب سازه و مکانیک جرثقیل تاثیر خواهد گذاشت که در نهایت قیمت هر دستگاه جرثقیل بالاتر خواهد بود. معمولا توصیه می گردد در صورتی که در سیستم تولید مشکلی ایجاد نشود، در انتخاب دهانه سالن سیستمهای جرثقیل سقفی مورد توجه قرار گیرد.

طول سالن

یا توجه به طول سالن بایستی در انتخاب سرعت حرکت طولی جرثقیل، گروه کاری انتخاب سیستم برق رسانی طولی و تعداد جرثقیلهای مورد نیاز تاثیر گذار است.

گروه کاری

یکی از موارد بسیار مهم که شاید کاربران اطلاع کمتری داشته باشند گروه کاری جرثقیل سقفی است. گروه کاری با توجه به میزان زمانی که از یک جرثقیل در یک روز استفاده می شود و میانگین وزنی که عموما با حرثقیل جابجا می شود نسبت به ظرفیت نامی، تعریف می شود و روی طراحی کل اجزای جرثقیل از سازه تا سیستم برق رسانی و … تاثیر گذار است. در صورتی که گروه کاری جرثقیل کمتر از آنچه مورد نیاز است ، باشد استهلاک و خرابی زیادی در سیستم خواهید داشت و علاوه بر این ممکن است توقفهای اجباری در حین کار بوجود آید

سرعتهای حرکتی

با توجه به طول و عرض و ارتفاع سالن و جرثقیل سقفی بایستی از سرعت مناسب در حرکتها بهره برد. مورد کاربری در صنایع مختلف نیز تاثیر زیادی روی سرعتها دارد. در صنایعی همچون ذوب ریزی و ریخته گری سرعتهای بالایی مورد نیاز است در حالی که در صنایع مونتاژ سرعت پایینتر و دقت مهمتر است.
– محیط کاربری: مواردی همچون دمای زیاد، گرد و خاک ، بخارات اسیدی و گازهای قابل انفجار تاثیر زیادی روی سیستمهای جرثقیل خواهند گذاشت که بایستی قبل از ساخت جرثقیل حتما در نظر گرفته شود.

در مواردی که دفعات انتقال مواد کم باشد و یا مواردی که بار جهت حمل با لیفتراک بسته بندی می شود استفاده از جرثقیل سقفی شامل مزیت نمی باشد. هزینه اولیه خرید جرثقیلهای سقفی در اکثر موارد بالاتر از تجهیزات دیگر انتقال مواد می باشد.